ویتامین بیوتین چیست؟

در اکثر اوقات، برای غلبه بر ریزش مو و رشد مجدد موها، راهی جز مصرف ویتامین بیوتین نیست و به همین دلیل است که مکمل‌های حاوی این ویتامین در سطح جهانی فروش بالایی دارند. با این اوصاف احتمالا هر کسی می‌داند بیوتین چیست و احتمالا نام آن به گوش شما هم خورده است؛ اما این ویتامین کاربردها و فواید گسترده‌تری دارد که برای آشنایی با تمامی آن‌ها، می‌توانید این مقاله را بخوانید. همچنین در انتها با بهترین مکمل حاوی آن نیز آشنا می‌شوید.

ویتامین B7 یا بیوتین چیست؟

بیوتین (به انگلیسی Biotin) یکی از ضروری‌ترین ویتامین‌های بدن است که با نام‌های ویتامین ب ۷، ویتامین b7 و ویتامین H نیز شناخته می‌شود و ممکن است داروها و مکمل‌های حاوی آن را با این عناوین هم در بازار پیدا کنید. نام ویتامین H از عبارت آلمانی haar und haut گرفته شده که به معنای «پوست و مو» است و به دلیل فواید این ویتامین برای ریزش مو و بهبود سلامت پوست، حرف اول این عبارت را برای نام‌گذاری ویتامین B7 انتخاب کرده‌اند.

این ویتامین یکی از اعضای ویتامین‌های گروه ب یا اصطلاحا ب کمپلکس است که مجموعه آن‌ها در حفظ سلامت قلب، پوست، مو و ناخن و همچنین تقویت سیستم ایمنی بدن و گردش خون تاثیر زیادی دارند.

این ویتامین در همکاری با آنزیم‌ها به تجزیه چربی‌ها، پروتئین‌ها و کربوهیدرات در بدن کمک می‌کند. همچنین در تولید کراتین (پروتئین سازنده ساقه مو، ناخن و پوست)، فعالیت انتقال‌ دهنده‌های عصبی، تنظیم سطح کلسترول و تولید گلوکز در بدن نقش دارد.

منابع طبیعی بیوتین چیست؟

مثل سایر ویتامین‌های گروه B، ویتامین ب 7 هم محلول در آب است؛ یعنی بعد از ورود به بدن در آب حل می‌شود و ما نمی‌توانیم مقدار کافی از آن را در بدنمان ذخیره کنیم. این ویتامین در غلات کامل، جگر، زرده تخم‌ مرغ، موز و شیر وجود دارد.

متأسفانه میزان ویتامین H موجود در منابع طبیعی و خوراکی‌ها کمتر از سایر ویتامین‌های گروه B است. به همین دلیل، پزشکان برای افرادی که مشکلات پوستی و ریزش موی مرتبط با این ویتامین را دارند، مصرف مولتی ویتامین بیوتین یا قرص ویتامین b7 را تجویز می‌کنند.

فواید و موارد مصرف ویتامین بیوتین چیست؟

آنچه در داروخانه‌ها با نام تجاری مکمل یا ویتامین بیوتین عرضه می‌شود، در حقیقت ترکیبی از ویتامین b7، زینک و سایر ترکیبات معدنی مفید برای پوست و مو است. ترکیب این مواد، به بهبود سلامت پوست و مو، کبد، سیستم عصبی، چشم‌ها و ... کمک می‌کند.

مهم‌ترین فواید مصرف ویتامین ب 7 را در ادامه می‌خوانید:

فواید بیوتین برای پوست

کمبود این ویتامین در بدن می‌تواند به ایجاد جوش در اطراف چشم، بینی و دهان یا خشک شدن پوست منجر شود؛ چون همان‌ طور که در بالا اشاره کردیم، ویتامین بیوتین از مواد ضروری برای ساخت کراتین است و به سنتز مواد ضروری برای سلامت پوست کمک می‌کند. ویتامین b7 به‌ صورت خوراکی یا در قالب کرم دکسپانتنول (حاوی تمامی ویتامین‌های ب 7) برای جلوگیری از آکنه کمدونال و سایر مشکلات پوستی تجویز می‌شود.

فواید قرص بیوتین برای مو

قرص ویتامین B7 یکی از پرکاربردترین مکمل‌های ضد ریزش مو است که در داروخانه‌ها به‌ وفور پیدا می‌شود. البته برای مشاهده تاثیر این ویتامین برای ریزش مو، باید آن را به مدت 3 تا 6 ماه و به‌ صورت مداوم مصرف کنید. در این صورت، مصرف آن می‌تواند به قطع تدریجی ریزش مو و رشد مو منجر شود. تاثیر مصرف این ویتامین روی ریزش مو به علت آن ربطی ندارد و تحقیقات علمی نشان داده که مصرف Biotin روی ریزش مو ناشی از بیماری، خشکی مو و ... تاثیر دارد.

طریقه مصرف بیوتین برای مو

برای استفاده از فواید این ویتامین برای مو، راه‌های مختلفی وجود دارد که مصرف قرص آن یا مولتی ویتامین ب کمپلکس یکی از راه‌های آن است. همچنین ممکن است این ویتامین به‌ صورت کپسول یا در قالب آمپول بپانتین بیوتین برای جلوگیری از ریزش مو و تقویت ساقه مو تجویز شود.

فواید بیوتین برای ناخن

مصرف مولتی ویتامین یا قرص حاوی ویتامین ب 7 برای درمان شکستگی، ریش شدن و ضعف ناخن‌ها تاثیر گذار است و به داشتن صدف ناخن سالم و محکم منجر می‌شود. البته شکنندگی ناخن‌ها ممکن است علت دیگری مثل کمبود کلسیم و ... هم داشته باشد و بهتر است برای پیدا کردن علت، با نظر پزشک آزمایش خون بدهید.

نحوه استفاده از بیوتین برای پوست، مو و بدن

ویتامین H معمولا به‌ صورت قرص، آمپول، کرم یا قرص جوشان تجویز می‌شود که در ادامه با هر کدام از این اشکال دارویی، کاربرد و نحوه مصرف آن‌ها آشنا می‌شوید.

1- قرص بیوتین برای چیست؟

قرص ویتامین B7 یا مولتی ویتامین ب کمپلکس معمولا برای بهبود سلامت مو، پوست و ناخن مصرف می‌شود. علاوه بر این، ویتامین ب 7 یکی از ویتامین‌های ضروری در دوران بارداری است  و به رشد بهتر جنین کمک می‌کند. همچنین این قرص برای کنترل دیابت، بهبود سلامت اعصاب، درمان افسردگی و کمک به کاهش وزن نیز تجویز می‌شود.

بهترین قرص بیوتین

بسیاری تصور می‌کنند که اگر نسخه خارجی و اصل این قرص را پیدا کنند، حتما از بیشتر فواید ویتامین B7 برای پوست، مو و ناخن بهره‌مند می‌شوند؛ اما قیمت قرص بیوتین خارجی زیاد است و از طرف دیگر پیدا کردن اصل آن چندان آسان نیست.

برخی از شرکت‌های ایرانی هم به‌ صورت تحت لیسانس مکمل‌های حاوی Biotin را در ایران تولید می‌کنند. محصولات آن‌ها قابلیت رقابت با نسخه خارجی را دارد و هم ارزان‌تر است.

نحوه مصرف قرص بیوتین برای ریزش مو

پیش از مصرف هر نوع مولتی ویتامین یا مکمل، بهتر است با پزشک مشورت کنید تا با توجه به شرایط سلامتی شما، بهترین گزینه ممکن را برایتان تجویز کند. اگر پزشک مصرف مکمل ویتامین B7 را برای شما تجویز کرد، بهتر است دوز تجویزی (معمولا یک قرص در روز) را قبل از صبحانه یا وعده‌های غذایی دیگر مصرف کنید تا بهتر جذب شود.

زمان مصرف قرص بیوتین

بهترین زمان مصرف این قرص، قبل از وعده‌های غذایی و با شکم خالی است. با این حال اگر معده حساسی دارید، می‌توانید برای انتخاب بهترین زمان مصرف این قرص با پزشک مشورت کنید.

عوارض قرص بیوتین چیست

ممکن است مصرف این دارو در ابتدا کمی معده شما را اذیت کند؛ اما بعد از عادت کردن بدن به قرص، این مشکل برطرف می‌شود. دیگر عوارض شایع مصرف این قرص عبارت‌اند از:

• اسهال
• یبوست
• مشکلات گوارشی
• تیره شدن رنگ مدفوع
• خارش، بروز دانه‌های پوستی و ورم صورت و گلو در موارد نادر
• اختلال خواب
• تنگی نفس
• تکرر ادرار
• تشنگی شدید

2- آمپول بیوتین چیست

این آمپول مثل مکمل‌ها و مولتی‌ ویتامین‌ های حاوی Biotin بدون نسخه قابل‌ تهیه نیست و حتما باید توسط پزشک تجویز شود. آمپول Biotin دوز بالایی از ویتامین ب 7 را دارد که به‌ صورت زیرپوستی یا وریدی و به منظور توقف ریزش شدید مو و درمان بیماری‌های مرتبط با آن تجویز می‌شود.

البته تزریق این آمپول می‌تواند عوارضی مثل حساسیت‌ های پوستی و اسهال و استفراغ را به دنبال داشته باشد.

بپانتین بیوتین

هر محلول آمپول بپانتین بیوتین حاوی 5 میلی‌گرم ویتامین ب 7 و 500 میلی‌گرم دکسپانتنول (مشتقات ویتامین ب 7) است. هر دو ویتامین از ترکیبات ضروری برای سلامت موها محسوب می‌شوند و به همین دلیل ترکیب آن‌ها با یکدیگر تاثیر بیشتری روی توقف ریزش مو و رشد موهای مجدد دارد.

3- کرم موضعی ویتامین ب 7

کرم موضعی حاوی این ویتامین با نام تجاری دکسپانتنول در داروخانه‌ها عرضه می‌شود و در اصل کرم موضعی ویتامین ب کمپلکس است؛ یعنی تمامی ویتامین‌های گروه ب را در ترکیبات خود دارد. این کرم معمولا برای درمان مشکلات پوستی مثل خشکی، زبری، پوسته‌ پوسته شدن، خارش، بثورات پوستی و سوختگی‌های ناشی از پرتو درمانی تجویز می‌شود.

این پماد برای درمان مشکلات مو و ناخن کاربرد چندانی ندارد؛ چون جذب ویتامین ب 7 از طریق پوست بسیار ناچیز است.

4- قرص جوشان بیوتین

یکی از اشکال محبوب و پرفروش ویتامین B7، قرص جوشان است. مثل سایر مولتی‌ ویتامین‌های حاوی ویتامین B7، ترکیبات قرص جوشان Biotin نیز سایر ویتامین‌ها و مواد معدنی مفید برای پوست مثل زینک و ویتامین C وجود دارد.

با توجه به گران بودن قیمت قرص بیوتین خارجی، مصرف قرص جوشان حاوی آن به‌ صرفه‌تر است. از طرف دیگر، قرص جوشان ویتامین b7 میزان جذب بالاتری دارد و ممکن است تاثیر بیشتری روی سلامت مو داشته باشد.

بیشتر بخوانید: قرص جوشان چیست؟

بهترین زمان مصرف بیوتین چیست؟

بهترین زمان مصرف این ویتامین به شکل دارویی آن بستگی دارد. مثلا بهترین زمان مصرف قرص معمولی و جوشان آن قبل از غذا و با معده خالی است.

مقدار مصرف بیوتین در روز

این مورد هم به شکل دارویی ویتامین H بستگی دارد. مقدار مجاز مصرف قرص جوشان و معمولی این ویتامین یک عدد در روز است و آمپول حاوی این ویتامین و بپانتین هم معمولا 2 بار در هفته تجویز می‌شود.

جدول زیر مقدار مجاز مصرف biotin در روز را برای گروه‌های سنتی مختلف نشان می‌دهد: