بهترین مولتی ویتامین چیست؟

ویتامین‌ها و مکمل های حاوی آن‌ها به پای ثابت رژیم غذایی بسیاری از ما تبدیل شده‌اند و اگر از کودکان هم بپرسید که بهترین مولتی ویتامین چیست، می‌توانند جواب کامل و درستی به شما بدهند. کمبود مواد ضروری و اساسی در غذاهای امروزی و کاهش مصرف خوراکی‌های ارگانیک باعث شده که مصرف مکمل های حاوی ویتامین‌ها و مواد معدنی تبدیل به یک ضرورت برای حفظ سلامتی شود.

در این مقاله قصد داریم به شما بگوییم ویژگی‌های بهترین مولتی ویتامین چیست، این مکمل را به‌ صورت کامل تعریف کنیم و به بررسی مزایا، معایب، اشکال دارویی، بهترین زمان و شیوه مصرف و همچنین گروه‌های نیازمند به این مکمل غذایی بپردازیم.

مولتی ویتامین چیست؟

این مکمل‌ها معمولا ویتامین‌ها و مواد معدنی حیاتی برای بدن را در ترکیبات خود دارند. به دلیل قرار گرفتن آن‌ها در دسته مکمل های غذایی، هیچ استاندارد ثابت و مشخصی برای تعیین ترکیبات آن‌ها به‌ صورت دقیق وجود ندارد. به همین دلیل ممکن است ترکیبات مکمل های ویتامین تولید شده توسط برندهای مختلف با یکدیگر تفاوت داشته باشد.

البته ترکیب هر محصول به گروه هدف آن هم بستگی دارد؛ مثلا در مکمل های ویتامین مخصوص کودکان بیشتر از آهن و هموگلوبین استفاده می‌شود تا با بروز کم‌ خونی در این گروه سنی مبارزه کند.

این مکمل‌ها در اشکال مختلفی مثل قرص، کپسول، شربت، قطره، پاستیل، پودر و آمپول عرضه می‌شوند که هر کدام از این اشکال هم کاربرد خاص خود را دارند. معمولا خرید این مکمل‌ها به نسخه پزشک نیاز ندارد و می‌توانید آن‌ها را از داروخانه‌ها، فروشگاه‌های زنجیره‌ای یا به‌ صورت آنلاین بخرید.

ترکیبات مولتی ویتامین چیست؟

همان‌ طور که گفتیم، ترکیبات این مکمل‌ها به برند سازنده و گروه هدف آن‌ها بستگی دارد. در حال حاضر 13 ویتامین و 15 ماده معدنی ضروری برای سلامت عمومی بدن شناخته شده که مکمل های ویتامین مینرال، تمامی آن‌ها را در ترکیبات خود دارند. در ترکیبات برخی از آن‌ها عصاره طبیعی گیاهانی مثل جینسنگ، آمینو اسیدها، کلاژن و اسیدهای چرب هم پیدا می‌شود.

دوز ویتامین‌ها و مواد معدنی موجود در این محصولات ممکن است با یکدیگر متفاوت باشد و به همین دلیل پیش از مصرف آن‌ها حتما با پزشک مشورت کنید؛ چون در صورتی که برخی از ویتامین‌ها را بیشتر یا کمتر از حد نیاز بدن خود مصرف کنید، دچار عوارض جانبی جدی می‌شوید.

مولتی ویتامین شامل چه ویتامین‌هایی است؟

برخی از مهم‌ترین ترکیبات مکمل های ویتامین موجود در بازار را در ادامه می‌بینید:

• ب کمپلکس (ویتامین گروه ب)
• ویتامین E ،D ،C ،A
• فولیک‌ اسید
• آهن
• مس
• سلنیوم
• ید
• پتاسیم
• کروم
• زینک
• کلسیم
• منیزیم

ویژگی‌ های بهترین مولتی ویتامین چیست؟

برای این که بدانید کدام مولتی ویتامین برای شما بهتر است، باید به نیازهای تغذیه‌ای خود توجه کنید. برای پی بردن به این موضوع، بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا او برایتان آزمایش خون بنویسد و بر اساس نتیجه آزمایش، کمبودهای تغذیه‌ای شما و مکمل ویتامین مناسب برای جبران آن‌ها را مشخص کند.

گاهی اوقات هم مکمل های ویتامین برای کمک به درمان برخی از بیماری‌ها و افزایش قدرت سیستم ایمنی بدن تجویز می‌شوند. ساده‌ترین معیارها برای تشخیص کیفیت مکمل های ویتامین، نداشتن عوارض جانبی بعد از مصرف، توجه به شهرت برند و مشاهده تأثیر آن‌ها بعد از یک دوره مصرف است.

کاربردهای مصرف مولتی ویتامین ؛ مولتی ویتامین برای چی خوبه

همان‌ طور که گفتیم، مکمل های ویتامین به حفظ سلامت عمومی بدن کمک می‌کنند؛ اما برخی از آن‌ها برای اهداف خاص یا بهبود سلامت عضو خاصی از بدن تولید می‌شوند و برای رسیدن به این هدف، دوز مصرفی برخی از ویتامین‌ها و مواد معدنی در آن‌ها بیشتر از مکمل های ویتامین عادی است.

اگر دقیقا نمی‌دانید که کاربرد مصرف مولتی ویتامین چیست و می‌خواهید با فواید کلی این مکمل‌ها آشنا شوید، نگاهی به فهرست زیر بیندازید:

سلامت قلب

بیماری‌های قلبی یکی از علل اصلی مرگ‌ و میر در جهان محسوب می‌شوند و برخی از تحقیقات علمی تأثیر مصرف مکمل های ویتامین روی پیشگیری از بیماری‌های قلبی و مرگ‌ و میر ناشی از آن را ثابت کرده‌اند. ویتامین‌ها و مواد معدنی موجود در این محصولات به بهبود گردش خون، کاهش کلسترول بد خون، حفظ سلامت قلب و افزایش سوخت‌ و ساز بدن کمک می‌کنند و به همین دلیل تأثیر آن‌ها روی پیشگیری از بیماری‌ های قلبی جای تعجب ندارد.

کاهش خطر ابتلا به سرطان

در مورد تأثیر مصرف مکمل های ویتامین روی کاهش خطر ابتلا به سرطان هم تحقیقات علمی متعددی انجام شده و نتایج برخی از آن‌ها این تأثیر را اثبات کرده است. البته مشاهده تأثیر این محصولات روی کاهش خطر ابتلا به سرطان و رسیدن به سایر فواید سلامتی، به مصرف بلند مدت و صحیح نیاز دارد.

بهبود عملکرد مغز

تأثیر مکمل های ویتامین روی بهبود حافظه و عملکرد مغز هم توسط تحقیقات علمی متعدد اثبات شده است. همچنین برخی از این تحقیقات تأثیر مصرف این محصولات روی کاهش افسردگی و اضطراب را نیز ثابت کرده‌اند.

برخی از مکمل های ویتامین موجود در بازار با عنوان مکمل ویتامین مخصوص تقویت حافظه عرضه می‌شوند. این مکمل‌ها به جز ویتامین‌های ضروری، حاوی ترکیباتی مثل اسیدهای چرب امگا 3، عصاره جنسینگ و جینکوبلوبا هم هستند.

مولتی ویتامین برای پوست

مکمل های ویتامین مخصوص بهبود سلامت پوست از پرفروش‌ترین مکمل های غذایی در جهان محسوب می‌شوند. برخی از این مکمل‌ها علاوه بر ویتامین‌های ضروری، سایر مواد معدنی مفید برای سلامت پوست مثل زینک، هیالورونیک اسید و کلاژن را هم در ترکیبات خود دارند. برخی دیگر هم به‌ صورت تخصصی برای سلامت پوست ساخته می‌شوند و در ترکیبات آن‌ها تنها بیوتین (ویتامین B6) و مواد معدنی بالا پیدا می‌شود.

مولتی ویتامین برای مو

با مصرف تمامی مکمل های ویتامین باکیفیت در درازمدت شاهد بهبود سلامت موهای خود خواهید بود؛ اما اگر دنبال محصولی می‌گردید که به‌ صورت تخصصی برای سلامت موها تولید شده باشد، سراغ مکمل‌هایی بروید که حاوی ویتامین‌های E ،D ،C ،A، زینک و کلاژن در ترکیبات خود هستند.

چه کسانی باید مولتی ویتامین بخورند؟

اگر پزشک کمبود برخی از مواد غذایی ضروری و ویتامین را در بدن شما تشخیص داده، مصرف مکمل ویتامین برای شما ضروری است. همچنین افرادی که رژیم گیاهخواری دارند، مبتلایان به سوء تغذیه، کودکان، افراد دارای بیماری‌های گوارشی و خانم‌های باردار از جمله گروه‌هایی هستند که باید مکمل های ویتامین را مصرف کنند.

در ادامه به ضرورت مصرف این مکمل‌ها برای گروه‌های سنی مختلف می‌پردازیم:

مولتی ویتامین نوزاد

نوزادان معمولا تمامی ویتامین‌ها و مواد معدنی مورد نیاز خود را از طریق شیر مادر دریافت می‌کنند؛ اما اگر رژیم غذایی مادر کامل نباشد یا نتواند به نوزاد خود شیر بدهد، مصرف مکمل ویتامین برای نوزاد ضروری می‌شود. البته مادرانی که رژیم غذایی کامل دارند و به نوزاد خود شیر خشک نمی‌دهند هم می‌توانند از انواع قطره ویتامین به عنوان مکمل شیر خود استفاده کنند.

این قطره‌ها معمولا حاوی ویتامین D، کلسیم، آهن و کلیه ترکیبات ضروری برای رشد کودک هستند و از ابتلا به کم‌ خونی جلوگیری می‌کنند.

مولتی ویتامین برای کودکان

مکمل های ویتامین مخصوص این گروه سنی معمولا به‌ صورت شربت مولتی ویتامین کودکان، قطره، کپسول، پودر، قرص جوشان و پاستیل عرضه می‌شوند؛ چون هضم قرص برای کودکان دشوار است. این مکمل‌ها هم با ترکیبات اصلی ویتامین D، کلسیم و آهن تولید می‌شوند و ممکن است سایر ویتامین‌ها و مواد معدنی ضروری برای رشد و سلامت کودکان مثل هموگلوبین، ویتامین C و ب کمپلکس هم به ترکیبات آن‌ها اضافه شود.

مولتی ویتامین بزرگسالان

مکمل های ویتامین مخصوص بزرگسالان تمامی 13 ویتامین و 15 ماد معدنی ضروری را در ترکیبات خود دارند. البته برخی از این محصولات به‌ صورت تخصصی برای عضو خاصی از بدن مثل پوست و مو تولید می‌شوند و ممکن است تنها شامل ویتامین‌های ضروری برای این اعضا باشند.

مولتی ویتامین بارداری

مکمل های ویتامین مخصوص بارداری برای دوره‌ های زمانی زیر تولید می‌شوند:

• پیش از بارداری: مصرف برخی از ویتامین‌ها و مواد معدنی به آمادگی بدن برای بارداری کمک می‌کند و جلوی برخی از نقص‌های مادرزادی در جنین را می‌گیرد. به این مکمل‌ها پریناتال می‌گویند.
• هنگام بارداری: این مکمل های ویتامین با هدف جلوگیری از برخی از مشکلات شایع بارداری مثل پره اکلامپسی، حالت تهوع و کاهش انرژی تولید می‌شوند و ممکن است دوز برخی ویتامین‌ها مثل ویتامین D در ترکیبات آن‌ها بیشتر از مکمل های عادی باشد.
• مکمل های شیردهی: این مکمل‌ها بیشتر بر تأمین مواد معدنی و ویتامین‌های مورد نیاز مادر و غنی کردن شیر مادر تمرکز دارند. در این مکمل‌ها نیز دوز برخی از ویتامین‌ها بیشتر است.

بهترین مولتی ویتامین برای زنان بالای 50 سال

دوران یائسگی با عوارض ناخوشایندی مثل گر گرفتن، افسردگی، افزایش احتمال پوکی استخوان، مشکلات پوستی و ریزش مو همراه است. به همین دلیل مکمل های ویتامین مخصوص خانم‌های بالا 50 سال حاوی ویتامین‌ها و مکمل‌هایی است که این عوارض را تسکین می‌دهند. همچنین دوز برخی از مواد مثل کلسیم و زینک در این مکمل‌ها بیشتر است.

بهترین مولتی ویتامین برای مردان بالای 50 سال

میانسالی در مردان هم عوارض خاص خود را دارد که شامل اختلال در عملکرد جنسی، کاهش حجم عضلانی، افزایش وزن و ریزش مو می‌شود. مکمل های ویتامین مخصوص این گروه سنی، دوز بالاتری از منیزیم و زینک دارند که با اختلال نعوظ، ریزش مو و بسیاری از مشکلات مرتبط با افزایش سن در آقایان مبارزه می‌کنند.

مکمل مولتی ویتامین مینرال چیست؟

مکمل‌های مینرال، تمامی ویتامین‌ها و مواد معدنی ضروری برای بدن را در ترکیبات خود دارند و ممکن است فهرست مواد معدنی موجود در آن‌ها طولانی‌تر از مکمل های دیگر باشد. این مکمل‌ها برای سالمندان، خانم‌های باردار و کلیه افرادی که به دلیل بیماری یا شرایط خاص دچار کمبود ویتامین و مواد معدنی هستند، تجویز می‌شوند. البته افرادی که مشکلات گوارشی یا نارسایی کبدی دارند، نباید این مکمل‌ها را مصرف کنند.

اشکال دارویی مولتی ویتامین چیست؟

این مکمل غذایی در اشکال مختلفی در بازار موجود است که هر کدام کاربرد خاص خود را دارند و برای گروه سنی یا برطرف کردن مشکل خاصی توصیه می‌شوند. در ادامه با تمامی اشکال مکمل های ویتامین آشنا می‌شوید:

قرص مولتی ویتامین

بیشتر مکمل های ویتامین موجود در بازار به شکل قرص عرضه می‌شوند و گروه هدف آن‌ها بزرگسالان است. این قرص‌ها کاربردهای مختلفی دارند و ممکن است مخصوص پوست، مو، بهبود حافظه، کاهش علائم یائسگی، افزایش انرژی و میل جنسی و همچنین بهبود ریکاوری عضلات در ورزشکاران تولید شوند.

کپسول مولتی ویتامین

معمولا کاربرد کپسول ویتامین با قرص آن مشابه است؛ اما کپسول‌ها به دلیل هضم راحت‌تر برای کودکان و افرادی که مشکلات گوارشی دارند، تجویز می‌شوند.

کپسول مولتی ویتامین مینرال صورتی برای چیست؟

کپسول‌های ویتامین هم به‌ صورت مینرال تولید می‌شوند و کپسول مینرال صورتی یکی از پرفروش‌ترین انواع مکمل در بازار است. این کپسول برای افزایش انرژی، کاهش دردهای عضلانی، جلوگیری از ریزش مو و تقویت سیستم ایمنی بدن کاربرد دارد.

کپسول مولتی ویتامین مینرال قهوه‌ای برای چیست؟

این کپسول‌ها با نام‌های تجاری مختلف در بازار پیدا می‌شوند؛ اما مشهورترین آن‌ها فارماتون نام دارد که اصل آن کمیاب است. مکمل فارماتون از قدرتمندترین و مؤثرترین انواع مکمل است که مصرف آن برای یک دوره کوتاه منجر به بهبود سلامت عمومی بدن، بهبود سلامت پوست و مو، افزایش قدرت عضلانی و انرژی می‌شود.

پاستیل مولتی ویتامین

برخی معتقدند که این مکمل‌ها بهترین مولتی ویتامین کودکان محسوب می‌شوند؛ چون شبیه یکی از خوراکی‌های محبوب کودکان تولید شده‌اند و طعم و بوی دلپذیری دارند که باعث می‌شود کودک برای خوردن آن‌ها ترغیب شود. این پاستیل‌ها در اشکال و طعم‌های مختلفی تولید می‌شوند و تمامی ویتامین‌ها و مواد معدنی ضروری برای کودکان را در ترکیبات خود دارند.

شربت مولتی ویتامین

شربت مولتی ویتامین کودکان یکی از پرکاربردترین و پرفروش‌ترین انواع مکمل های مخصوص کودکان است که توسط برندهای مختلف و با اهداف متفاوتی تولید می‌شود. بیشتر این شربت‌ها برای بهبود سلامت عمومی و رشد کودکان کاربرد دارند؛ اما ممکن است برخی از آن‌ها با تمرکز بر پیشگیری از کم‌ خونی و بهبود حافظه کودکان تولید شوند.

پودر مولتی ویتامین

پودر ویتامین هم مثل کپسول آن بیشتر برای کودکان و افرادی که مشکلات گوارشی دارند به کار می‌رود. برخی از این پودرها با نام ORS شناخته می‌شوند و به درد افرادی می‌خورند که به دلیل قرار گرفتن در معرض آفتاب به مدت طولانی یا اسهال، آب و املاح ضروری بدن خود را از دست داده‌اند.

قطره مولتی ویتامین

کاربرد قطره ویتامین هم مثل شربت آن است و این مکمل بهترین مولتی ویتامین کودکان زیر 2 سال محسوب می‌شود. البته دادن قطره ویتامین به کودک ساده‌تر از شربت است و برای این که خوردن قطره خوشایندتر شود، به آن اسانس هم اضافه می‌کنند.

آمپول مولتی ویتامین

آمپول‌های حاوی ویتامین معمولا برای افرادی تجویز می‌شوند که با کمبود شدید ویتامین روبرو هستند و از آن‌ها به عنوان مکمل داروهای تزریقی در سرم و ... هم استفاده می‌شود.

این آمپول‌ها بیشتر حاوی یک ویتامین یا گروه خاصی از ویتامین‌ها (مثل نوروبیون یا آمپول ب کمپلکس) هستند و اثرگذاری سریع‌تر و بیشتری دارند. خرید اکثر آمپول‌های ویتامین به نسخه پزشک نیاز دارد؛ اما برخی از انواع آن که برای بهبود سلامت پوست و مو تولید شده‌اند را می‌توانید بدون نسخه هم بخرید.

قرص جوشان مولتی ویتامین

قرص جوشان هم یکی از پرکاربردترین انواع مکمل ویتامین است که به دلیل مصرف آسان و قدرت جذب بالا، محبوبیت زیادی دارد. معمولا ورزشکاران و آن‌هایی که در هضم قرص ویتامین عادی مشکل دارند، از قرص جوشان استفاده می‌کنند.

البته برخی از قرص‌ های جوشان مولتی ویتامین با اهداف خاص و به منظور بهبود سلامت و قوام پوست، جلوگیری از ریزش مو و ... تولید می‌شوند.

عوارض مولتی ویتامین چیست؟

همان‌ طور که گفتیم، استاندارد مشخصی برای دوزهای مصرفی در این مکمل‌ها وجود ندارد و به همین دلیل بهتر است پیش از مصرف آن‌ها با پزشک مشورت کنید. مصرف بیش از حد یا نادرست ویتامین‌ها و مواد معدنی موجود در این محصولات می‌تواند عوارض جانبی جدی ایجاد کند.

فهرست زیر عوارض جانبی شایع مصرف نادرست مولتی‌ ویتامین‌ها را نشان می‌دهد:

• اسهال
• یبوست
• مشکلات تنفسی
• تورم صورت، زبان یا گلو
• افزایش دفعات ادرار
• خونریزی معده
• تغییر ریتم ضربان قلب
• گیجی
• ضعف عضلانی
• تغییر رنگ دندان‌ها
• دل‌ درد
• سردرد

چه مقدار ویتامین در روز باید مصرف کنیم؟

جدول زیر دوز مجاز مصرف ویتامین‌های ضروری در روز را نشان می‌دهد:

آیا می‌توانم با معده خالی مولتی ویتامین مصرف کنم؟

معمولا بهترین زمان مصرف هر مولتی ویتامین روی بسته‌بندی آن درج می‌شود. برخی توصیه می‌کنند که برای جذب بیشتر و بهتر، این مکمل‌ها را با معده خالی و پیش از وعده غذایی مصرف کنید. البته برخی از این محصولات مثل مکمل های مینرال ترکیبات قدرتمندی دارند و ممکن است معده شما را اذیت کنند. به همین دلیل بهتر است آن‌ها را همراه با غذا یا بعد از آن مصرف کنید.

آیا مصرف روزانه مولتی ویتامین خوب است؟

برای تشخیص تعداد دوزهای مصرفی مکمل های مختلف در روز، بهتر است با پزشک مشورت کنید یا توضیحات درج شده روی بسته‌بندی محصول را با دقت بخوانید. برخی از انواع مکمل ویتامین را باید یکی در روز و برخی دیگر را باید 2 عدد در روز مصرف کنید تا شاهد خواص آن باشید.

بهترین زمان مصرف مولتی ویتامین چیست؟

زمان مصرف مکمل های ویتامین مختلف به نوع آن‌ها بستگی دارد. به عنوان مثال می‌توان برخی از قرص‌ها و کپسول‌ها را پیش از غذا و با شکم خالی مصرف کرد؛ اما برخی دیگر مثل مکمل های جوشان را باید با غذا مصرف کنید تا معده شما اذیت نشود. همچنین از آنجایی‌ که این محصولات انرژی بدن را افزایش می‌دهند، بهتر است آن‌ها را شب مصرف نکنید.

قیمت بهترین مولتی ویتامین خارجی و ایرانی

مولتی‌ ویتامین‌های خارجی اصل به‌ سختی در بازار پیدا می‌شوند و معمولا قیمت بالایی دارند. قیمت انواع مولتی ویتامین ایرانی هم متفاوت است و به ترکیبات سازنده، تعداد قرص یا کپسول موجود در هر بسته و برند آن‌ها بستگی دارد.